Motorrijden is óók wetenschap. Er is de motorwetenschap die gaat over het aantrekmoment van een bout, de maximum toelaatbare olietemperatuur of de ideale nokvorm. Daarnaast heb je een motorwetenschap die zich afvraagt waarom we überhaupt motorrijden, waarom we ons leven in de waagschaal stellen door aan een TT deel te nemen. Een wetenschap die beschrijft hoe motorgangs zijn ontstaan of hoe de hang naar dirt bikes is te verklaren. Deze wetenschap kruipt niet in het binnenste van de carterpan, maar probeert onder onze hersenpan te kijken. Zeg maar de sociaalwetenschappelijke kant van het motorrijden.
Dat laatste is het domein van de International Journal of Motorcycle Studies (MIJS).
Enkele jaren geleden ontdekte ik de Amerikaanse site motorcyclestudies.org en keek met gretigheid naar de vele artikelen die er sinds 2005 waren verschenen met uiteenlopende onderwerpen als de betekenis van (Amerikaans) vlagvertoon – op helm en motortank – in de film Easy Rider, ‘Finding the Zen in Motorcycling’ of ‘The Mysterious AJS 10R: A Real-Life Motorcycle Detective Story’. Het laatstgenoemde gaat over de Matchless G45 die met AJS-tankbadges in het geheim in Venezuela werd uitgetest. In Engeland kwam de AJS 10R nooit op de markt, maar wel in Zuid-Amerika, zo ontrafelt auteur James J. Ward.
De AJS 10R, hier bereden door José Antonio ‘El Negro’ Vivas, was wél in Zuid-Amerika te zien. (foto IJMS)
Daarnaast bespreekt het magazine in elke editie motorboeken en -films..
Twee keer per jaar bracht de IJMS het gratis online-magazine uit. Tot vorig jaar voorjaar. Spring 2015 was en bleef de laatste uitgave, zo leek het. Het bleef doodstil. Een mailtje van mijn kant met de vraag hoe het zat, bleef onbeantwoord.
Totdat ik deze week tot mijn vreugde ontdekte dat het Journal de draad weer heeft opgepakt. IJMS Spring 2016 ligt op de digitale deurmat.
Het hoofdverhaal is getiteld ‘Close Encounters of a Deadly Kind… Freedom, Riders, Road Racing and Risk”. Daarin vraagt de auteur David Walton zich – na een motorcrash liggend in een Spaans ziekenhuis – af waarom we al die risico’s nemen. Een actueel onderwerp nadat deze maand de TT op Man vier doden had te betreuren en de dodelijk slachtoffers sinds de eerste race in 1907 het totaal aantal van 252 bereikte.
Een van de conclusies van Walton, naast motorrijder ook lector culturele studies aan de Spaanse Murcia University, is dat de motorfiets zijn berijder de gelegenheid geeft zich (maatschappelijk) te verzetten, te rebelleren en het (staats)gezag uit te dagen. De motorrijder leeft in die visie op of over een zelf bepaalde grens, en trekt een lange neus naar de overheid, zelfs als dat de dood tot gevolg heeft.
Overigens is dit gezien de traditie een magere editie met slechts één hoofdverhaal en drie boek- en filmbesprekingen. Maar we zijn weer op weg met IJMS.
Tenslotte blijven het wel verhalen die volgens wetenschappelijke maatstaven zijn opgeschreven. Beweringen worden gestaafd via een uitgebreid notenapparaat van geraadpleegde literatuur. De verhalen zijn aan de lange kant en de plaatjes moet je er veelal zelf bij bedenken.