In 2013 werden de Amsterdamse dj Isis en het ruimtebedrijf Innovative Solutions In Space overvallen door de fusie van enkele terreurbewegingen in het Midden-Oosten. De samengeklonterde partners gingen verder onder de naam ISIS. De letters staan voor Islamitische Staat in Irak en al-Sham dat delen van Israël, Jordanië, Libanon, Syrië, Palestina en Turkije omvat.
Dat zullen ze niet leuk hebben gevonden in Amsterdam en Delft: hun namen waren al in 1975 (geboortejaar Isis van der Wel) en 2006 (start satellitair bedrijf ISIS) vastgelegd. Juridische stappen tegen de geplagieerde handelsnaam zullen waarschijnlijk niet zijn overwogen.
En zo zullen ook de Engelse carburateurmakers van Amal zich in 1975 machteloos hebben gevoeld bij de bekendmaking van de oprichting van de Libanese sji’itische verzetsgroep Amal. Deze bundeling van Libanese Verzets Detachementen staat overigens bekend als gematigd in tegenstelling tot hun geloofsgenoten van Hezbollah. Het Arabische amal betekent hoop.
Onze gasfabriekbouwer Amal ontstond echter al in 1927. Ook uit een fusie, een amalgaam, van de carburateurjongens van Binks, Brown & Barlow en Amac.
Zo zijn er veel meer voorbeelden van motor(onderdelen)fabrikanten die hun goede werk verknald zagen doordat anderen bezit namen van hun naam en hen tijdelijk of voor eeuwig in de schaduw zetten. Merkbederf waar soms weinig aan te doen valt.
Norton zag zich zo van twee kanten gemangeld door wijn die zeker niet ieders goedkeuring wegdraagt (gegrondvest door de Engelse ingenieur Edward James Palmer Norton die vanaf 1919 in Argentinië mondjesmaat wijn begint te produceren) enerzijds en anderzijds een anti-computervirusprogramma dat vanaf 1991 met sterk wisselende beoordelingen op de markt is.
Triumph produceerde al vanaf 1886 fietsen. Het bedrijf dat was opgericht door de naar Londen verhuisde Siegfried Bettmann uit Neurenberg, werd in de wielen gereden door damesondergoed met dezelfde naam uit het Duitse Heubach dat in 1902 op de markt kwam. Het kon Bettmann kennelijk weinig boeien want hij maakte zelf de verwarring nog groter werd door een in 1911 overgenomen typemachinefabriek onder de naam Triumph te registreren.
Het Engelse bedrijf voor auto- en motorelektriciteit Miller moet in 1934 het schaamrood op de kaken hebben gekregen. In dat jaar verscheen de scandaleuze roman The Tropic of Cancer. De auteur? Henry Miller. Het boek werd evenals een stel andere daaropvolgende romans van Miller wegens vermeende obsceniteiten tot 1964 in de VS verboden.
Ariel (verwijzend naar de luchtgeest in Shakespeare’s The Tempest) liep al een tijdje mee. Het motormerk begon in 1847 als producent van luchtbanden voor koetsen. In 1898 volgde de bouw van tricycles en vier jaar later werd daar de motorfiets aan toegevoegd. Me dunkt dan heb je je sporen wel verdiend. Toch moest de bedrijfsleiding in 1967 tandenknarsend toezien hoe Procter & Gamble de naam te grabbel gooide door de winkelschappen te vullen met een gelijkgenaamd waspoeder.
In 1970 viel het doek over de motorproductie die inmiddels was ondergebracht bij de BSA-groep.
Het hoeft niet altijd foute boel te zijn. Zo leek het aanvankelijk voor bandenproducent Dunlop een blessing ye zijn dat er een enorm getalenteerde motorcoureur over de Europese circuits suisde: Joey Dunlop. Hij reeg de ene overwinning aan de andere en de Noord-Ier werd houder van het recordaantal TT-zeges: 26 stuks.
Niettemin werd de naam synoniem voor noodlot. Joey verongelukte in 2000 tijdens een race in Estland. Joey’s broer Robert raakte dodelijk gewond in 2008 bij de North West 200. En diens zoon William Dunlop vond vorig jaar de dood tijdens een trainingsrit in het Ierse Skerries.